GEBELİK (HAMİLELİK) VE HEPATİT (SARILIK)
HEPATİT A
Hepatit A enfeksiyonu genellikle iyi yıkanmamış yiyecek ve içeceklerden bulaşır. Tam olarak kendiliğinden iyileşen bir sarılık türüdür, kalıcı hastalık yapmaz. Taşıyıcılık yaratmaz. Gebelik sırasında geçirilen enfeksiyon bebekte bir anomali ya da sakatlık yaratmaz, teratojen değildir. Gebelikte hepatit A virüsünün plasenta aracılığı ile fetusa geçişi yok denilebilecek kadar azdır.
HEPATİT B
Hepatit B cincel yollla ve kan ürünleri ile bulaşabilen bir virüs enfeksiyonudur. Bu yollar dışında en önemli bulaş nedenlerinden birisi de doğumdur. Doğum sırasında veya emzirme ile anneden bebeğe geçebilmektedir. Doğumdan önce gebelik sırasında anneden bebeğe geçiş nadirdir bu yüzden herhangi bir anomali ya da sakatlık yaratmaz.
Hastalık bir şekilde kişiye bulaştıktan sonra 2-6 ay arasında değişen bir kuluçka döneminden sonra grip benzeri hafif belirtilere neden olur ve bu başlangıç enfeksiyonundan sonra bazılarında kalıcı olarak yerleşir ve buna “taşıyıcılık” denir. Herkeste bu taşıyıcılık oluşmaz, enfeksiyon tamamen iyileşir ve bağışıklık gelişir.
Gebelikte kişinin Hepatit B geçirmesi ya da daha önceden Hepatit B geçirmiş bir taşıyıcının gebe kalması gebelik sırasında düşük, ölü doğum ya da anomali, sakatlık oluşturmaz. Fakat doğum sırasında bebeğe geçme ve bebekte doğumdan sonra hastalık oluşturma riski vardır. Virüs anne sütüne ve oradan da bebeğe emzirme ile geçebilir bu yüzden annelerin emzirmemeleri gerekir.
Gebelikte yapılan Hepatit B testlerinde HBsAg(+) ve AntiHBs (-) ise bu anne adayının taşıyıcı olduğunu gösterir. HBeAg pozitif olması bebeğe geçiş riskinin yüksek olduğu anlamına gelir.
Taşıyıcı annelerden doğan bebeklere doğundan sonra ilk 12 saat içerisinde 0.5 ml Hepatit B immunglobulin ile birlikte ilk doz Hepatit B aşısı yapılmalıdır. Aşının ikinci dozu bebek 1 aylıkken yapılmalı ve bebek 6 aylıkken son doz aşı yapılmalıdır. Ancak unutulmamalıdırki bu tedavi bebekleri %90-95 oranında korur. Bu nedenle tedaviye rağmen bebekler enfeksiyonun geçişi açısından sıkı takip edilmelidir.
Annesi Hepatit B geçirmemiş her yenidoğan bebeğe de rutin aşı takviminde aynı şekilde Hepatit B aşısı 3 doz olarak yapılır.
Hepatit B aşısı inaktive (ölü) bir aşıdır. Gebelik sırasında anneye uygulanmasında sakınca yoktur. Ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Hepatit B Testleri İle İlgili Detaylı Bilgiler:
Hepatit B surface (yüzey) antijeni (HBsAg): Bu testin pozitif olduğu kişi etrafındaki kişiler hepatit B yi bulaştırabilir. Bu antijen bir kişinin kanında 6 aydan uzun süre pozitif olarak kalırsa bu durum kronik hepatit B enfeksiyonudur.
Hepatit B e antijeni (HBeAg): Bu antijenin pozitif olması kişinin hepatit B enfeksiyonu ile şiddetli derecede enfekte olduğunu gösterir. HbeAg pozitif gebelerde verüsün fetusa geçiş riski artar.
Hepatit B core antijeni IgM tipi Antikor (Anti-HBc IgM): Hepatit B ile enfekte olunduğunu veya son 6 ay içinde geçirilmiş hepatit B enfeksiyonunu gösterir. HbsAg negatif iken bu antikorun varlığı akut veya yakın zamanda geçirilmiş hepatit B enfeksiyonunu gösterir
Hepatit B surface (yüzey) antikoru (Anti-HBs): Bu antikor hepatit B nin başlangıcı ve iyileşmesi arasındaki dönemde ortaya çıkar. Ayrıca hepatit B aşısı yaptıran kişilerde bu antikor pozitiftir ve koruyucululuğu gösterir.
Hepatit B DNA (HBV DNA): En duyarlı test olan Hepatit B virüsünün DNA’sının (genetik maddesinin) tespitidir. Aktif enfeksiyon göstergesidir.
Hepatit B aşısı aşağıdaki iki test negatif olduğunda yapılmalıdır:
· HbsAg
· Anti-HBs
Kısaca hatırlatma yapmak gerekirse, HbsAg’nin POZİTİF olması yeni veya eskiden geçirilmiş bir hastalığın olduğunu, Anti-Hbs POZİTİF olması hastalığa karşı bağışıklığı gösterir. Eğer kişi aşı yaptırmış veya hastalıkla karşılaşmış ise Anti-Hbs POZİTİF’tir. Ayrıca Hepatit B virüsü ile yeni bir enfeksiyon şüphesi var ise bu testler hemen sonuç vermeyebilir. Bu sebeple yeni enfeksiyon şüphesinde, HBV DNA bakılması en duyarlı testtir. İlaveten HbsAg ve Anti-Hbc IgM bakılması gerekir.
HEPATİT C
Hepatit C bebeğe geçiş ve gebeliği etkileme yönünden Hepatit B’ye benzer. Aşısı yoktur.
HEPATİT E
Transplasental olarak fetusa geçebilir. Gebelik hepatit E’nin normalden daha şiddetli seyretmesine neden olabilmektedir.
GEBELİKTE (HAMİLELİKTE) HEPATİT B AŞISI
Hamilelikte Hepatit B aşısı yapılır mı?
Hepatit B aşısı canlı virüs içeren bir aşı değildir, virüse ait canlı olmayan bazı antijenleri içeren bir aşıdır. Bu nedenle hamilelerde uygulanmasının anne veya bebek açısından bir sakıncası yoktur. Hepatit B aşısı “HBsAg antijeni” içerir, bu antijen non-enfeksiyöz özelliktedir yani anne ve bebekte hepatit hastalığı oluşumuna neden olamaz.
Hangi gebelere Hepatit B aşısı yapılmalıdır?
– Eşinde hepatit b olanlar. Bu kadınların eşlerinden hastalığı alma riskleri yüksek olduğu için aşı ile korunma planlanmalıdır.
– Yakın zamanda uyuşturucu kullanmı olan anne adayalrında da hepatit b alma ihtimali yüksek olduğu için aşılama planlanmalıdır.
– Gebelikten önceki 6 ay içerisinde birden fazla cinsel partneri olan kadınlar.
Özellikle yukarıdaki durumlarla ilgili hamilelere Hepatti B aşısı uygulnmalıdır. Hepatit B aşısı her hamileye rutin uygulanan bir aşı değildir. Daha önce aşı olmamış ve hepatit B virüsü ile karşılaşmamış, bağışıklanmamış her kadının hamileliği sırasında bu virüsle karşılaşma olasılığı terorik olarak vardır, bu aşıdan dikkatli olmalıdır. Karşılaşma olasılığı yüksek olan veya korunma amaçlı aşılama isteyen anne adaylarına aşılama uygulanabilir. Hamilelik sırasında Hepatit B virüsü alan bir anne adayı bu virüsü doğum sırasında bebeğine geçirebilir, bu konu hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.